-
Laat je niet meeslepen door al die negativiteit
Er is niets meer aan te doen. 2015 zal de geschiedenis ingaan als een annus horribilis, een afschuwelijk jaar, gemarkeerd door terrorisme van schokkende wreedheid, een ongekende vluchtelingencrisis, abnormale weerspatronen, een verzwakt en verdeeld Europa en een opleving van de spanningen tussen Oost en West die verdacht lijken op een nieuwe Koude Oorlog. En dan…
-
En nu, na Parijs, een groot plan voor Afrika
Wat in Parijs is bereikt is een diplomatieke intentieverklaring, geen praktisch plan. Nu de euforie over het akkoord optrekt, wordt het tijd voor de realiteit, in bijzonder voor het continent dat het meest te lijden zal hebben van klimaatverandering. In Afrika waar driekwart van de armen op het platteland wonen en de voedselvoorziening precair is,…
-
Bescheiden plaats op een precair breukvlak
Zouden geologen en archeologen over enkele honderdduizenden jaren nog iets terug kunnen vinden van ons tijdperk, die eeuwen rond het tweede millennium, geteld volgens de dan zeker niet meer dominante christelijke jaartelling? Wat vinden ze: aanwijzingen voor een catastrofe, een geleidelijke verandering of slechts een onbetekenende fluctuatie in het archief van de aarde? Wij die…
-
De kracht van de rede is onuitputtelijk
Op vrijdagavond 13 november nam ik deel aan een debat met de Franse schrijver, arts en diplomaat Jean-Christophe Rufin bij de Alliance Française in Parijs. Onderwerp: wie kan de wereld redden, schrijvers, wetenschappers, politici of activisten? Bij de ingang werd zelfs mijn handtasje gefouilleerd, wat toen overdreven leek (maar me achteraf deed denken dat de…
-
Hergebruik als de spil van onze groei
Aan het eind van deze maand begint de langverwachte klimaatconferentie in Parijs en dus zullen we het de komende tijd over weinig anders hebben. Vluchtelingen, het Midden-Oosten, voedsel, handelsverdragen, cv-ketels – alles kan wel op een of andere manier met het klimaat in verband worden gebracht. De mensheid is wat het klimaat betreft in tweeën…
-
Het gaat niet om wat je doet, maar om hoe
Er bestaat een aan de Amerikaanse schrijver Kurt Vonnegut toegeschreven commencement address gericht aan de net afgestudeerde studenten van MIT in 1997. Wij kennen helaas dergelijke toespraken niet. Een gemiste kans, want hoe fraai zou het niet zijn als regelmatig een Nederlandse denker wijze raad zou geven aan een nieuwe generatie die op het punt staat de…
-
Welvaart is gebouwd op immigranten
Naast al die affaires die de gemoederen bezighouden, en die je eerder als affairettes kunt bestempelen (Rembrandts, treinen), is de opvang van vluchtelingen al weer bijna van het scherm verdwenen. Graag sussen we ons in slaap met de zelfgenoegzame constatering dat de sporthallen en dekens klaar staan en er nergens grote drama’s plaatsvinden. Maar uiteraard…
-
Onze genen kiezen voor duurzaamheid
Deze weken vinden internationale afspraken over de toekomst van onze planeet hun bekroning met de aanvaarding in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties van de Sustainable Development Goals. De schier eindeloze onderhandelingen, de vage doelen die tegelijk te veel en te weinig beloven: we hebben het allemaal eerder gezien, ook al heeft de vorige…
-
Woorden zijn wapens, kokende olie, geweren
Dit zijn de dagen van de grote woorden. Oliver Sacks vond dat taal al het verschil maakte. „Taal”, schreef hij in Seeing Voices , „is niet gewoon een of andere kunde of vaardigheid – het is datgene wat denken mogelijk maakt, wat denken onderscheidt van niet-denken, het menselijke van het niet-menselijke.” Ja, roep je dan…
-
Islam en de euro: kijk met de blik van 2050
Soms wordt een onschuldige foto of tekst betekenisvol en zelfs tragisch doordat je als toeschouwer weet wat erna gebeurde. Een romantisch paartje in een park, onbewust van de burgeroorlog die hen een maand later voorgoed zou scheiden, het ernstige kind in de schoolbanken dat zou uitgroeien tot een begenadigd pianist, of een onopvallende accountant. De…