NRC Handelsblad

Afrika zal zich achter China scharen

Column
Louise O. Fresco

Volgend jaar wordt het jaar van Afrika. Er is geen groter geopolitiek probleem dan de Afrikaanse demografische groei (1,2 miljard nu, 4 miljard in 2100) en de bijna volledig achterblijvende economische ontwikkeling in dat werelddeel.

Afrika komt op de agenda van alle topontmoetingen van wereldleiders. Er komen afspraken, zij het mondjesmaat, om grootschalig te investeren in modernisering en industrialisering. Alleen dan kan de voedselproductie omhoog, worden er banen geschapen en kan het inkomen per hoofd groeien.

Als dat niet gebeurt, dan staat voor jongeren geen andere weg open dan migratie. Dat leidt tot een braindrain die desastreus is voor Afrika zelf en de bekende spanningen in Europa oplevert.

In grote investeringen loopt China voorop, uiteraard ook om toegang tot land en grondstoffen veilig te stellen. Verdere Chinese initiatieven in het verlengde van de Nieuwe Zijderoute zijn te verwachten. Afrikaanse leiders halen ook uit zichzelf de banden met China aan, en scharen zich in internationale fora aan de kant van China en Azië, mede uit ongenoegen over een te moralistische Europese houding.

Helaas zal Afrika ook het toneel blijven van falende staten en interne politieke conflicten. Radicale islamitische groepen zijn nog niet uitgeraasd.

Om op te letten het komende jaar: allereerst het land dat ooit werd gezien als leider, Zuid-Afrika, waar de onrust toeneemt, net als in Zimbabwe. Weinig hoop is er nog voor de allerarmste landen zoals de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR), Somalië en Tsjaad. Congo (DRC), dat misschien wel het grootste potentieel heeft van heel Afrika, gaat verder achteruit. De oude oliestaten zoals Algerije en Nigeria zijn opnieuw niet in staat hun rijkdom om te zetten in welvaart.

Economische groei zien we onder meer in Angola, Ghana, Senegal, Marokko, Ivoorkust en Ethiopië (het enige land met een serieus landbouwbeleid).

En Europa? Dat moddert voort met goedbedoelde woorden over Afrika en vluchtelingen.

Deze column is verschenen in NRC handelsblad op 22 december 2017
in NRC Opinie: '2018 volgens onze columnisten,
Columnisten van NRC werpen een blik in het komende jaar'